HISTORIA STOWARZYSZENIA
„ŹRÓDŁO”
Pomysł powołania stowarzyszenia narodził się podczas dyskusji trojga przyjaciół w 1993 r.
Byli to: Barbara Baczewska, Tadeusz Klimczak i Cezary Rusek. Łączyły ich: wspólny system wartości, miłość do Boga i do osób pokrzywdzonych przez los, odrzuconych i zepchniętych na margines życia społecznego, którymi były (i w przeważającej mierze są) osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Tadeusz i Cezary znali się i przyjaźnili już wcześniej; Cezary był przez 5 lat „nogami” Tadeusza podczas wspólnych zajęć na KUL-u. (Uczelnia nie miała jeszcze wtedy windy). Tadeusz był osobą niepełnosprawną poruszającą się na wózku inwalidzkim.
Barbara Baczewska poznała Tadeusza i zaprzyjaźniła się z nim podczas wspólnej pracy w ŚDS przy ul.Wallenroda 2a w latach 1991-1993 dokąd przeszła ze Szpitala Neuropsychiatrycznego przy ul. Abramowickiej. Tam pracowała jako psycholog na oddziale neurologicznym. Pełnia także dyżury w Telefonie Zaufania, a okresowo występowała jako biegła sądowa. Równolegle przez wiele lat działała w Ruchu „Wiary i Światła” na terenie Lublina, który skupiał osoby niepełnosprawne intelektualnie, ich rodziny i przyjaciół. Przez kilka lat pełniła funkcję odpowiedzialnej we wspólnocie „Apacze” w ramach tego ruchu, gdzie nosiła pseudonim „Czarny Orzeł”. W latach 1993-97 sprawowała urząd wiceprezes. W r 1998 przyjęła stanowisko prezesa Stowarzyszenia.
Jest absolwentką psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, który ukończyła z wyróżnieniem w 1980 r. 10 lat później, pracując jeszcze w szpitalu zdobyła specjalizację z zakresu psychologii klinicznej. Ponadto ukończyła podyplomowe studia z psychoterapii w Instytucie Psychiatrii i Neurologii przy ul. Sobieskiego w Warszawie. W 1989 r. założyła spółkę „Szansa”, w ramach której funkcjonowała, pierwsza tego typu w Lublinie, poradnia neuropsychologiczna dla osób z zaburzeniami mowy po urazach i udarach mózgu. W tym też roku zapoczątkowała starania u władz miasta (zapraszając do współpracy swojego brata i niektórych rodziców) o utworzenie ośrodka dziennego pobytu dla osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną. Starania te zakończyły się sukcesem i otwarciem w 1991 r. ośrodka przy ul.Wallenroda 2a. Wraz z Tadeuszem Klimczakiem w latach 1991-1992 zajmowała się organizacją tej instytucji od strony merytorycznej. W drugiej połowie lat 90-tych prowadziła zajęcia ze studentami z zakresu psychologii rehabilitacji na UMCS i KUL.
Tadeusz Klimczak również absolwent psychologii z wyróżnieniem, ukończonej na KUL-u w 1986 r. mimo młodego wieku i własnej niepełnosprawności, prowadził szeroką działalność na rzecz osób niepełnosprawnych oraz osób w różny sposób wykluczonych społecznie. Działał w Stowarzyszeniu Aktywnej Rehabilitacji w Lublinie. Był też wiceprezesem Fundacji „Między Nami” w Krężnicy Jarej i pierwszym kierownikiem we wspomnianym już Ośrodku Adaptacyjnym dla osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną przy ul.Wallenroda 2a. Równocześnie prowadził zajęcia ze studentami na KUL-u jako asystent. Na zebraniu założycielskim został wybrany pierwszym prezesem Stowarzyszenia „Źródło”. Zginął w wypadku samochodowym na przejściu dla pieszych naprzeciwko swojej uczelni w dniu 22.07.1994 r. jeszcze przed uruchomieniem pierwszego Warsztatu Terapii Zajęciowej, ale już po decyzji o jego powołaniu, którą otrzymaliśmy w czerwcu tego roku. Cieszył się razem z nami. Zostanie na zawsze w naszej pamięci jako „Cierpliwy Brat”. Taki pseudonim otrzymał we wspólocie Wiary i światła „Apacze”, do której przystąpił za namową Barbary w ostatnim okresie swojego życia. Jego osobowość najbardziej charakteryzują takie cechy jak: łagodność, życzliwość, cierpliwość oraz miłość do Boga i każdego człowieka, a zwłaszcza tego cierpiącego. Wielkie serce, ale i wybitny umysł! Jego imię nosi pierwszy WTZ, założony przez Stowarzyszenie „Źródło”, który mieści się obecnie przy ul.Gospodarczej 32 w Lublinie.
Cezary Rusek, absolwent teologii KUL. Już w czasie studiów w latach 80-tych odwiedzał DPS przy ul.Głowackiego (gdzie mieszkał Tadeusz), dźwigając na rękach i nosząc po schodach, ze względu na brak windy wielu podopiecznych oraz wykonując różne prace na ich rzecz (biorąc na spacer, robiąc zakupy, kąpiąc, itp.) Odwiedzał ich również w domach prywatnych, a także organizował grupy studentów do pomocy osobom niepełnosprawnym. Były to osoby z porażeniami kończyn, niedowładami, po udarach mózgu, po wypadkach i przewlekle chorzy. Przez kilka lat działał wraz z Barbarą we wspólnocie „Apacze” otrzymując przydomek „Pomocna Dłoń”. To określenie chyba jak żadne inne najlepiej oddaje jego cechy charakteru. Od początku należy do władz stowarzyszenia pełniąc przez prawie cały czas funkcję skarbnika.
Zebranie założycielskie Stowarzyszenia odbyło się 18.03.1993 r. na terenie ŚDS przy ul.Wallenroda 2a, gdzie Tadeusz Klimczak był kierownikiem. W zebraniu uczestniczyły w przeważającej mierze osoby z „Wiary i Światła” oraz pracownicy w/w ośrodka. Po zebraniu Komitet Założycielski w osobach: Barbara Baczewska, Tadeusz Klimczak i Cezary Rusek zajął się sprawami rejestracji stowarzyszenia, opracowaniem Statutu i przygotowaniem projektu utworzenia Warsztatu Terapii Zajęciowej w związku z pojawieniem się takich możliwości prawnych. W pracach nad projektem i opracowywaniem statutu znaczacy udział miał ponadto brat Barbary – Józef Baczewski, również członek stowarzyszenia. Należy wspomnieć, że wśród członków założycieli stowarzyszenia były takie znane w środowisku lubelskim osoby, jak Maciej Marczewski – działacz społeczny i sportowy, regionalista i poeta z terenu Piask, Wojciech Otrębski – psycholog, prof.KUL z Katedry Rehabilitacji, Zbigniew Strzałkowski – nie żyjący już, znany w Lublinie artysta plastyk, grafik, poeta, autor logo stowarzyszenia, Krzysztof Krawczyk – zwany we wspólnocie Apacze „Wodzem”. Barwna postać znana mieszkańcom Lublina w związku z wieloletnią funkcją głównego kwestarza Bractwa św. Brata Alberta, stojącego niewzruszenie pod kościołem braci Kapucynów przy Krakowskim Przedmieściu w Lublinie. Osoba w znacznym stopniu niepełnosprawna intelektualnie, a tak pożyteczna i wspaniała!
Rejestracja Stowarzyszenia „Źródło” nastąpiła 2.09.1993 r. Na wiosnę 1994 r. stowarzyszenie złożyło do tzw.WOZiRON-u ( Wojewódzkiego Ośrodka d/s Zatrudnienia i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ) projekt utworzenia warsztatu terapii zajęciowej, który na poziomie władz miasta a potem PFRON-u zastał rozpatrzony pozytywnie. Warsztat terapii rozpoczął swą działalność 20.09.1994 r. już po śmierci Tadeusza Klimczaka i otrzymał jego imię. Cały ciężar jego utworzenia ponieśli Barbara Baczewska i Cezary Rusek. Początkowo był przeznaczony dla 15 osób niepełnosprawnych. Mieścił się w 2 lokalach : przy ul.Świtezianki 4, wynajętym od Spółdzielni LSM, oraz Filaretów 7 (pomieszczenia parafii p.w. św. Józefa). W następnych latach został rozszerzony do 25 osób, a w 2007 r. przeniesiony na ul. Gospodarczą 32, do lokalu otrzymanego w dzierżawę od władz miasta i rozszerzony do 30 uczestników. Po śmierci Tadeusza, na jesieni 1994 r. odbyło się Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia, na którym dokonano wyborów uzupełniających i do zarządu wszedł Jarosław Zyśk. On też zastąpił Tadeusza na stanowisku prezesa. Młody, energiczny i kreatywny człowiek, również pracownik ŚDS przy ul. Wallenroda, który odszedł z pracy z tego ośrodka i rozpoczął działalność w stowarzyszeniu. Absolwent socjologii KUL. Był autorem projektu pod nazwą „Centrum Pomocy Rodzinie” finansowanego z Funduszu PHARE, które przez 3 lata funkcjonowało na parafii p.w. św. Józefa. Centrum ograniczało się do świetlicy, w której odbywały się różnego rodzaju zajęcia, w każdy dzień tygodnia inne dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Początkowo uczestniczyło w nich kilkanaście osób, z czasem było ich coraz więcej, aż doszło do ok.30. Stąd wśród członków zarządu zrodził się pomysł napisania projektu drugiego Warsztatu Terapii Zajęciowej. Projekt napisano wspólnie w 1996 r. i zaczęto szukać odpowiedniego lokalu, który znaleziono u księży sercanów w parafii p.w. Dobrego Pasterza przy ul. Radzyńskiej 3. Ks. proboszcz Stefan Zabdyr okazał nam wielkie serce i zaufanie, i czekał cierpliwie na rozpatrzenie naszego projektu przez władze PFRON-u ok. dwóch lat. Zgodę na utworzenie tego warsztatu otrzymaliśmy na początku 1998 r., a w maju Warsztat rozpoczął działalność. Pierwszym kierownikiem tego warsztatu został, oddelegowany do tej funkcji przez Zarząd, Jarosław Zyśk. Poniósł on cały ciężar remontu i organizacji tego ośrodka na sobie. Jednakże ani zdolności ani zaangażowanie i włożona przez Jarosława praca oraz zbierane listy poparcia od rodziców osób niepełnosprawnych oczekujących na otwarcie warsztatu, nie przyniosłyby żadnego efektu, gdyby nie nieoczekiwana pomoc bezinteresownej osoby, którą była p. Maria Olszańska. Ona to przejęta losem swojego niepełnosprawnego ucznia, dla którego szukała jakiegoś miejsca w dorosłym życiu, po zapoznaniu się z projektem warsztatu oczekującym na rozpatrzenie przez PFRON udała się osobiście z całą dokumentacją do Warszawy do swojego brata-marszałka Sejmu. W ciągu 14 dni po jej powrocie otrzymaliśmy wiadomość, że projekt został rozpatrzony pozytywnie. Widać w tym jednak rękę Bożą.
Jarosław Zyśk pracował z nami do 1999 r. Potem odszedł do innej pracy na stanowisku dyrektora DPS. Zapisał się w naszej pamięci jako pomysłodawca i organizator kiermaszy i wystaw wyrobów osób niepełnosprawnych i kwiatów oraz propagator Stowarzyszenia „Źródło” w mediach a także organizator i pierwszy kierownik WTZ przy ul.Radzyńskiej 3.
Do osób, które zapisały się złotymi zgłoskami w działalności stowarzyszenia należą także :
- Danuta i Stefan Kuta – przez pierwsze 10 lat księgowi stowarzyszenia
- † ks. Jan Mazur – przyjaciel i duchowe oparcie dla członków zarządu, prezes Bractwa św.Brata Alberta
- † ks. Stanisław Dziwulski – wieloletni proboszcz parafii p.w.św.Józefa w Lublinie, który za darmo udostępniał pomieszczenia w domu parafialnym przy przez 14 lat
- Tadeusz Chmielewski – urbanista, prawnik, działacz społeczny i wieloletni sekretarz Zarządu
- Aurelia Kasprowicz – wieloletni członek zarządu w randze wiceprezesa
- Paweł Szpara – pracownik Stowarzyszenia przez 20 lat,wieloletni kierownik WTZ przy Radzyńskiej 3 i członek Zarządu
- Olga Korniłłowicz-Soszyńska – pracownik Stowarzyszenia przez 20 lat, psycholog w WTZ przy ul. Radzyńskiej 3, członek Zarządu
- ks. Krzysztof Kasperek – kapelan WTZ przy ul. Gospodarczej przez 20 lat
- † Stanisław Mleczko – (zm. 2020) – kapelan przy ul. Radzyńskiej przez 10 lat
Opracowanie: Barbara Baczewska, Cezary Rusek
11.03.2021 r.